Haasrode van Bierbeek afgesplitst

Regelmatig gaan er stemmen op om opnieuw gemeenten te fusioneren. De laatste grote én verplichte fusies van gemeenten vonden 45 jaar geleden plaats, in 1976. Vanaf 1 januari 1977 werd Bierbeek gefusioneerd met (een deel van) Korbeek-Lo, Lovenjoel en Opvelp. Deze laatste gemeente maakte daarvoor deel uit van de vroegere fusiegemeente Honsem (samen met Neervelp, Willebringen en Meldert). Maar wisten jullie dat 100 jaar geleden ook Haasrode nog deel uitmaakte van Bierbeek?

Bierbeek: één parochie met Blanden en Haasrode 

In de 18de en 19de eeuw vormde het geloof de basis van het bestaan. Iedereen ging minstens eenmaal per week naar de kerk en de verbindingswegen tussen dorpen en gehuchten op het platteland waren, zeker in wintertijd, bijzonder slecht. Omdat de parochiekerk Sint-Hilarius Bierbeek te verafgelegen was voor de gelovigen uit Blanden, begonnen zij vanaf 1781 te ijveren voor een eigen kerk.
Op 11 juni 1785 besliste de Raad van Brabant dat er een bijkerk gebouwd zou worden op de grens van Haasrode en Blanden. Op 3 oktober 1789 was de kerk af en werd ze ingezegend. Dit is nu nog steeds de Sint-Jan-Evangelistkerk van Blanden.
70 jaar later, vanaf 1859, drongen ook de kerkgangers uit Haasrode aan op de vorming van een zelfstandige parochie, en dus een eigen kerk met kerkhof in hun eigen gehucht.
In 1877 legde de gemeenteraad van Bierbeek de nieuwe grenzen van de parochies Bierbeek en Haasrode vast. Er werd een pastorie gebouwd, maar het duurde nog tot 1894 voor de oude kapel vervangen werd door een nieuwe Onze-Lieve-Vrouwekerk in neogotische stijl. Beide parochies moesten rekenschap geven aan de Bierbeekse gemeenteraad.

Bestuurlijke scheiding van Haasrode

Vanaf de gemeenteraadsverkiezingen van 1903 waren de kandidaten van Bierbeek verdeeld per wijk: Bierbeek kreeg 5 raadsleden en Haasrode 4. Bovendien werd slechts de helft van de raadsleden verkozen, de andere helft werd verkozen in 1907.

Na de Eerste Wereldoorlog kwamen er regelmatig vragen van inwoners van Haasrode voor meer autonomie. In 1921 werd een splitsingsvoorstel nog verworpen door de gemeenteraad, maar in 1922 stemden alle raadsleden die in Haasrode woonden vóór, die van Bierbeek tegen.
In 1925 besliste de gouverneur van Brabant, Emile de Béco, om een onderhandelingscommissie samen te stellen die een splitsingsvoorstel moest uitwerken.
Bij wet van 11 april 1928 werd de bestuurlijke scheiding van de gemeente Bierbeek van het gehucht Haasrode doorgevoerd.

Op 12 augustus 1928 werden afzonderlijke gemeenteraadsverkiezingen gehouden en op 24 oktober kwam de eerste gemeenteraad van de autonome gemeente Haasrode samen onder leiding van Joseph Wuyts, de burgemeester van Bierbeek die in Haasrode woonde. Hij werd in Bierbeek opgevolgd door schepen Louis Van Vracem, die slechts één termijn burgemeester zou blijven (tot 1933).

Op 30 januari 1929 ondertekenden de afgevaardigden van Bierbeek en Haasrode een overeenkomst over de verdeling van de gemeentelijke eigendommen en gronden. Die werden verdeeld op basis van het aantal gezinsleden (in Bierbeek 518 en in Haasrode 313). De bezittingen van de Commissie van Openbare Onderstand werden verdeeld op basis van het aantal ondersteunden (in Bierbeek 108 en in Haasrode 154). Dit is één van de redenen waarom de gemeente Haasrode (nu Oud-Heverlee) eigenaar is van zoveel gronden in Bierbeek. Het duurde tot 1931 vooraleer de hele splitsingsoperatie afgerond was.

Leuke bijkomstigheid: zowel Haasrode als Bierbeek behoorden toen tot de bosrijkste gemeenten van Brabant. Dat hebben we te danken aan de Hertogen van Arenberg (maar dat is een ander verhaal).