Reeds in 1234 werd een watermolen gebouwd over de Molendaalbeek in het gehucht Ruisbroek. Dit gebeurde in opdracht van de abdij van St-Nicaise van Reims, die reeds de kerk en diverse hoeven in Bierbeek in bezit had. In 1561 werd de molen samen met de kerk afgestaan aan de Universtiteit van Leuven.
Na een brand in 1740 werd de huidige molen gebouwd in de traditionele bak- en zandsteenstijl. Het woonhuis is voorzien van een eenvoudige rondboogdeur met druiplijst en rechthoekig bovenlicht.
De watermolen lag bij lange droogte soms meerdere weken stil. Omstreeks 1884 moderniseerde de molen, de molenaar installeerde een volledig nieuw mechanisme met ijzeren bovenslagrad. Hierdoor steeg het rendement. In 1910 kwam er een bijbouw voor een dieselmotor en werd het maalmechanisme aangepast. Bij gebrek aan water, kon de molen op deze motor draaien.
Het jaar erna bouwde de molenaar een tweede bijbouw dat dienst deed als stal. De muren van de watermolen werden gewit, de raam- en deuromlijstingen in okergeel. Later zorgde een elektromotor voor de aandrijving. Die is nog aanwezig.
In 1950 kocht de laatste molenaar de watermolen. Hij stopte in 1972 nadat een zware storm het waterrad had vernield. Op 18 februari 1994 werd de molen beschermd als monument.
Ook de nabijgelegen molenvijver en het park eromheen zijn erkend.
In 2017 startte de restauratie om de molen terug maalvaardig te maken. De nieuwe eigenaar heeft de bijgebouwen ook ingericht als B&B en verhuurt ook zalen voor activiteiten. In de molen huizen ook de 'Molenbakkers' en is de dorpsbrouwerij gevestigd.
Ligging : Ruisbroekstraat 18, Bierbeek
Contact: te bezoeken na afspraak
Je kan in de Ruisbroekmolen 3 kamers en 2 zalen voor activiteiten huren en er vinden diverse workshops plaats. Meer info op www.ruisbroekmolen.be.
Monument: erkenning op 18/02/1994 woning als monument en omgeving als stadsgezicht
Bereikbaarheid + parking + toegankelijkheid
- met de fiets: tussen fietsknooppunten 88 en 92
- openbaar vervoer: bus 6, 7 en 8 stoppen op loopafstand
- met de auto: via E 40, afrit Haasrode, richting Bierbeek volgen, linksaf Korbeek-Losestraat – rechtsaf Ruisbroekstraat – via N 3 Leuven-Tienen, in Korbeek-Lo, richting Bierbeek volgen – linksaf Ruisbroekstraat
- Er is parking ter plaatsevia zijingang
Meer info: https://inventaris.onroerenderfgoed.be/erfgoedobjecten/41547
